Hoera, je bent in verwachting! Een spannende tijd voor aankomende ouders. Maar misschien nog wel extra voor vrouwen die zwanger én zelfstandig ondernemer zijn. Zzp’ers hebben ook recht op zwangerschapsverlof, maar je moet wel rekening houden met paar belangrijke zaken.

Ondernemers die zwanger zijn, kunnen sinds 2008 gebruikmaken van de Zelfstandig en Zwanger (ZEZ) regeling. Ze hebben minimaal zestien weken recht op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering. Maar het bedrag dat zelfstandigen krijgen, is een stuk lager dan dat van werknemers in loondienst. Een ZEZ-uitkering is namelijk niet hoger dan het wettelijk minimumloon.

“Zodra je weet dat je zwanger bent, moet je gelijk beginnen met het opbouwen van een buffer”, adviseert businesscoach Evie Smit. “Het is hartstikke fijn dat de regeling er is, maar dat houdt niet in dat je niets hoeft te doen. Het UWV heeft namelijk best wat vertraging met het verwerken van de aanvragen. Je kan zomaar de eerste week zonder uitkering zitten. Als je daar echt afhankelijk van bent, maakt je dat als ondernemer kwetsbaar.”

Ondernemers mogen pas vanaf het moment dat ze 24 weken zwanger zijn een ZEZ-uitkering aanvragen. Smit: “Doe dat gelijk, want je weet niet hoe lang het duurt voor je aanvraag verwerkt is.”

De 29-jarige Kim van Weering, freelance contentspecialist, heeft onlangs gebruikgemaakt van de regeling. Ze is net terug van zwangerschapsverlof nadat haar dochtertje Abby in april werd geboren. Het aanvragen van de ZEZ-uitkering verliep voor Van Weering helaas niet zonder problemen. “Ik had per ongeluk het verkeerde jaar ingevuld wanneer ik zou bevallen. Pas veel later kreeg ik melding dat ik een fout had gemaakt. Toen moest ik alles opnieuw doen. Uiteindelijk werd het twee weken voor mijn uitgerekende datum goedgekeurd. Maar dat was best een spannende tijd.”

Minstens 1225 uren gewerkt

Hoe hoog je uitkering wordt, ligt aan de hoeveelheid uren die in het kalenderjaar vóór je zwangerschap hebt gewerkt. Heb je minstens 1225 uur gewerkt, dan heb je recht op de maximale ZEZ-uitkering.

Voor Van Weering kwam dat neer op 269 euro netto per week. “Het is geen vetpot, maar ik was blij dat ik het kreeg. Je kan er toch een deel van je vaste lasten meebetalen. Voor zzp’ers is er normaal gesproken niks geregeld, dus ik zag dit wel als een cadeautje. Maar ik was blij dat ik een buffer van vijfduizend euro had opgebouwd.”

Fijn zo’n uitkering tijdens je verlof, maar je bedrijf komt opeens ook weken stil te staan. Hoe bereid je je daarop voor? “Maak in het begin gelijk een overzicht van wat je moet regelen. Stel dat niet uit”, raadt Smit aan. “Leg afspraken vast die je tijdelijk overdraagt aan iemand die je taken overneemt. Doe dat niet op basis van vertrouwen, maar leg afspraken op papier vast.”

Niet met koeienletters vermelden in de webshop

Kijk ook of eventuele verzekeringen aangepast moeten worden aan de tijdelijke situatie. “Als je iemand in dienst neemt voor jouw werkzaamheden, ben je ineens werkgever geworden. Dan krijg je met heel andere zaken te maken rondom het werkgeverschap. Als je zaken overdraagt aan een collega zzp’er draag je ook aansprakelijkheid over. Check dit met jou en zijn of haar polis.”

Het kan ook best spannend zijn om je klanten te vertellen dat je zwanger bent. “Werk je in een beroep waarin je een groep vaste klanten hebt verzameld, bijvoorbeeld pedicure, dan komen die klanten waarschijnlijk terug als je verlof voorbij is. Maar heb je een webshop, dan zou ik niet met koeienletters op je site vermelden dat je zwanger bent”, meent Smit. “Voor je het weet bestellen je klanten het product bij een ander. Je kan bijvoorbeeld wel vermelden dat de levertijd wat langer kan zijn.”

“Misschien heb ik iets te veel gewerkt voor ik stopte. In week 39 was ik nog een commode in elkaar aan het timmeren.”

Kim van Weering, zzp’er

Van Weering besloot zo ver mogelijk vooruit te werken voor haar verlof. Voor een van haar werkgevers werkte ze maar liefst zestien weken vooruit. “Dat was niet ideaal”, blikt ze terug. “Misschien heb ik iets te veel gewerkt voor ik stopte. In week 39 was ik nog een commode in elkaar aan het timmeren. Als zzp’er leef je ook wel een beetje voor je werk. Ik wilde alles netjes en goed achterlaten. Maar als ik een tweede kindje krijg, dan zou ik wel eerder rust pakken. Twee keer met m’n ogen knipperen en mijn verlof was voorbij.”